بر اساس اطلاعات منتشر شده در سامانه شفاف شهرداری تهران، طرح تفکیک زباله از مبداء در سال1397 تقریبا 160 میلیارد تومان برای این شهرداری درآمد داشته است در حالی که در سامانه فاش شهرداری مشهد اطلاعاتی مبنی بر درآمد زایی از این طرح وجود ندارد.

عدم کنترل پسماند و زباله ها در مناطق شهری باعث افزایش روز افزون زیان‌های بهداشتی و اقتصادی گردیده است و روزانه به حجم پسماندهای انباشته شده افزوده می شود و متاسفانه هزینه های گزافی را جهت جمع آوری و دفع آنها به بار می آورد.

در غرب از دهه ۷۰ میلادی با افزایش ۴ برابری قیمت نفت توجه به بازیافت به‌ویژه پلاستیک و مواد نفتی افزایش یافت. از همان زمان در بسیاری از کشورهای جهان روندی شروع شد که همگام با فرهنگ‌سازی و بهبود فناوری‌های بازیافت پیش می‌رود. سوئیس، هلند، دانمارک و آلمان پیشگامان عرصه بازیافت هستند و میزان بازیافت در این کشورها بالای ۹۰ درصد است. در این کشورها تفکیک نکردن زباله از مبدأ تخلف محسوب می‌شود و جریمه دارد؛ نکته‌ای راهبردی که نشان می‌دهد فرهنگ‌سازی به پشتوانه قانونی نیاز دارد.

 در ایران نیز تفکیک زباله از مبدا با هدف جداسازی مواد از یکدیگر به منظور جلوگیری از آلودگی بیشتر، برنامه ریزی شد که در این طرح هم موادی که قابل بازیافت هستند به طبیعت بازمی‌گردد و هم درآمد هنگفتی عاید شهرداری می شود.

به گزارش دارایان شهرداری تهران توانسته است با استفاده از تجربه سایر کشورها درآمد خوبی از تفکیک زباله به دست آورد.  بر این اساس شهرداری تهران در سال 1397طی 11 قرارداد به صورت مزایده با پیمانکاران مختلف، جمع آوری و تفکیک از مبدا زباله را واگذار کرده که تقریبا 160 میلیارد تومان درآمد داشته است.

این در حالی است که شهرداری مشهد ظاهرا نتوانسته موفقیت چشمگیری در این امر داشته باشد. اطلاعات منتشر شده در قراردادهای سامانه فاش شهرداری مشهد نشان می دهد که  نه تنها قرارداد درآمد زایی از این طرح ثبت نشده است بلکه برای دفن زباله های شهری متحمل هزینه های گزافی شده اند.

نکته قابل توجه در این موضوع آماری است که توسط سازمان پسماند شهرداری مشهد منتشر شده است که ذیل این آمار تنها 11 درصد زباله های شهر مشهد به صورت تفکیک از مبدا می باشد و 77 درصد آن در گورستان های زباله دفن می شود تا شهرداری مشهد از درآمد قابل توجه طرح تفکیک زباله محروم باشد.

باید دید در آینده آیا شهرداری مشهد به روند کنونی خود همچنان ادامه می دهد و به جای کسب درآمد قابل توجه از تفکیک زباله، متحمل پرداخت هزینه های گزاف می‌شود یا رویکرد خود را نسبت به این امر تغییر می دهد؟