نویسندگان: نادر مهرگان ، حسین صادقی ، محمود حقانی ، مسعود اکبری
عنوان نشریه: پژوهشنامه حمل و نقل : زمستان 1392 ، دوره 10 ، شماره 4 ، از صفحه 443 تا صفحه 460.
چکیده:
گازوئيل يکي از مهم ترين حامل هاي انرژي در ايران مي باشد و بخش حمل و نقل زميني بزرگ ترين مصرف کننده آن است. با توجه به قيمت پايين و نقش مهم اين سوخت در حمل مسافر و کالا در ايران، بررسي و شناسايي متغيرهاي تاثيرگذار بر تقاضاي آن داراي اهميتي فراوان مي باشد. در اين مقاله از شبکه عصبي GMDH به عنوان ابزاري با قابليت بالا در مسيريابي و تشخيص روندهاي غير خطي پيچيده، شناسايي عوامل موثر و مدل سازي با تعداد مشاهدات محدود، مورد استفاده قرار گرفته است. همچنين براي انتخاب متغيرهاي تاثيرگذار از دو روش تحليل بنيادي و تکنيکي استفاده شده است. در اين مطالعه، روش تحليل بنيادي در طي سه مرحله تاثير 10 متغير درون سيستمي و برون سيستمي را بر تقاضاي گازوئيل مورد ارزيابي قرار داده است. نتايج در مرحله نهايي تحليل بنيادي حاکي از آن است که متغيرهاي درون سيستمي توليد ناخالص داخلي سرانه، تعداد وسايل نقليه گازوئيل سوز و متغيرهاي برون سيستمي يارانه اختصاص داده شده به گازوئيل و نرخ ارز بازار غيررسمي اثر مضاعف و نقدينگي تاثير عادي و يکساني بر تقاضاي گازوئيل دارند. علاوه بر اين، نتايج نشان مي دهد که ورود متغيرهاي نرخ ارز بازار غيررسمي، نقدينگي و يارانه در کنار متغيرهايي که در تحقيقات پيشين استفاده شده اند، در بالا رفتن صحت مدل و دقت معيارهاي ارزيابي پيش بيني تاثير بسزايي داشته است. همچنين نتايج حاصل از مدل سازي و پيش بيني تقاضاي گازوئيل با استفاده از دو روش تحليل بنيادي و تکنيکي، دقت و کارايي بالا و خطاي کم آنها را در پيش بيني نشان مي دهد.