«نقش شهرداری ها در شاخص سهولت انجام کسب و کار بانک جهانی»
تهیه کننده: محمد حسنی – آناهیتا باقرزاده
تاریخ انتشار: 1393
معرفی کتاب:
رتبه ایران در زیرشاخص اخذ مجوز ساخت‌و‌ساز در سال 2015 در میان کشورهای جهان 172 است که بدترین رتبه کشور را در میان زیرشاخص‌های سهولت انجام کسب و کار بانک جهانی به خود اختصاص داده است و نسبت به سال قبل 11 پله تنزل پیدا کرده است. بر اساس موارد فوق تعداد فرایندهای مورد نیاز برای اخذ مجوز ساخت‌و‌ساز 15 مرحله اعلام شده است. اما این 15 مرحله در 5/318 روز طی می‌شود که نسبت به متوسط منطقه زمانی بسیار طولانی است. همچنین هزینه لازم برای اخذ مجوز ساخت‌و‌ساز نیز 3/5 درصد از ارزش انبار است. این امر موجب شده ایران امتیاز 72/49 را در زیرشاخص مزبور به خود اختصاص دهد. همچنین در شاخص ثبت مالکیت، ایران رتبه 161 را در سال 2015 میلادی به خود اختصاص داده است؛ که نسبت به سال 2014 میلادی 2 پله تنزل یافته و پس از زیرشاخص شرایط و مقررات اخذ مجوز ساخت بدترین رتبه کشور را دارا است. این موارد نشان می‌دهد که بهبود عملکرد شهرداری در اجرای فرایندهای مربوطه می‌تواند تأثیر قابل توجهی در بهبود رتبه ایران در دو زیرشاخص اخذ مجوز ساخت‌و‌ساز و ثبت مالکیت، و به تبع آن در شاخص سهولت انجام کسب و کار بانک جهانی داشته باشد.
منطق و استدلال اعطای مجوز برای فعالیت‌های اقتصادی، تسهیل آغاز فعالیت، حمایت از ایمنی و سلامت عمومی است. مراحل دشوار اخذ مجوز و دشواری رعایت قوانین موجب بالا رفتن هزینه و سایر ملزومات برای فعالیت‌های اقتصادی در بخش رسمی می‌شود، که ممکن است به فعالیت در بخش غیررسمی برای فرار از دغدغه استانداردهای ایمنی منجر شود.
سردرگمی فعالان اقتصادی برای اخذ مجوز و دریافت استعلام‌های گوناگون و پراکندگی سازمان‌ها و مؤسسات تعیین‌شده برای صدور مجوزها و همچنین زمان طولانی برای دریافت این مجوزها از موانع مهمی است که موجب نگرانی و تردید فعالان اقتصادی برای آغاز فعالیت و کسب مجوز در ایران می‌شود. به بیان دیگر، عدم وجود رویه‌های استاندارد و شفاف در شاخص اخذ مجوزها باعث شده است که در بسیاری از موارد از روش‌های غیرقانونی و همراه با فساد برای رفع این مشکل استفاده شود.