چهارشنبه, 25 فروردين 1400 16:51

رضا خواجه نائینی: شهرها در فردایِ کرونا

نوشته شده توسط

شاید امسال، نسخه کرونا در هم پیچیده شود و «معمولی‌هایِ زندگی» که در یک سال و نیم گذشته، حسرت همه ما بوده؛ دوباره جریان پیدا کنند.
جهان پساکرونا، آن‌قدرها که فکر می‌کنیم، شبیه گذشته نیست. تجربه این فاجعه جهانی، از سبک زندگی تا نوع سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های مدیریتی را دستخوش تغییر کرده است. در این میان، شهرها و حتی اقتصاد آن‌ها در پساکرونا چگونه خواهد بود؟
مجمع جهانی اقتصاد (The World Economic Forum) چندی پیش مقاله‌ای پُرو پیمانی را در باب بعضی اصول حکمرانی خوب برای شهرها پس از همه‌گیری کرونا منتشر کرد که چند نکته جالب و درخور تامل دارد:
اول:
آن نشانه‌ای که توانمندی یک شهر را در عبور و بازیابی از بحران گواهی می‌کند، توان مقابله با رکود و جذب سرمایه‌گذاری با هدف رونق‌بخشی دوباره به اقتصاد شهر است. طبیعتا آن شهرهایی که چابکی و استقلال مالی بیشتری دارند، ظرفیت‌های فراوان‌تری را هم ایجاد می‌کنند. (اینجاست که وجود «دولت-شهر»ها اهمیت پیدا می‌کند.)
دوم:
پیش‌بینی کارشناسان این است که سرمایه‌گذاری‌های آینده  شهرها (عطف به عبور از بحران کرونا) بر ادغام ظرفیت‌ها و ورود به حوزه‌هایی تمرکز دارد که افق‌های بلندمدت‌تری را نشانه می‌روند و تاب‌آوری در مقابل بحران‌ها، یک مولفه مهم برای مدیران شهری، در سنجش کیفیت سرمایه‌‌گذاری‌ها خواهد بود.
سوم:
توسعه زیرساخت‌های شهرها نیز، سمت و سوی بهره‌وری و تاب‌آوری میل می‌کند. زیرساخت‌های بهداشتی و محیط‌زیستی اولویت بیشتری برای مدیران شهری پیدا می‌کنند آن هم با این هدف که توان برای مقابله و تاب‌آوردن در بحران‌های بعدی بیشتر شود.
چهارم:
اما نابسامانی‌هایی که شهرها و اقتصاد آن‌ها به واسطه بحران ناشی از شیوع کرونا تجربه کردند، بستری را فراهم کرد تا نیاز به تعاریف جدید در باب شهرهای آینده، بیش از پیش احساس شود.
یکی از این بازتعریف‌ها باید در کیفیت و کمیت حکمرانی شهری باشد. برای داشتن یک شهر توانمند در آینده که در مقابل بحران‌های مختلف، توانمندی مقابله داشته باشد، به چه الزاماتی نیاز است؟
قطعا پاسخ به این سوال برای هر شهر (از تهران یا مشهد گرفته تا لندن و پکن)، می‌تواند تا حدی متفاوت و بخشی هم مشترک باشد. نگارنده شاید بتواند صرفا بر این نکته تاکید کند که در شهرهای پساکرونای ما بیش از همه به تعامل بیشتر ارکان موثر و نقش‌آفرین در امور شهر و ذی‌نفعان و شهروندان نیاز است، چون مهم‌ترین ویژگی بحران‌هایی نظیر یک همه‌گیری، تحلیل بُردن سرمایه‌های اجتماعی به موازات آن تخریب سلامت، اقتصاد، زندگی اجتماعی و... است...

نظر دادن

لطفا دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید: