به منظور تسریع در زیارت حضرت اباعبداله الحسین (ع) در ایام اربعین حسینی، بانک مرکزی از طریق بانک ملی تمهیداتی را فراهم کرد تا زائران بتوانند مبلغ 100 هزار دینار عراق را با نرخ هر دینار 96 ریال خریداری کرده و با پرداخت معادل ریالی آن اسکناس دینار را در شهرهای نجف، کربلا، کاظمین و در 3 نقطه مرزی مهران، چذابه و شلمچه (50 نقطه در داخل کشور عراق) تحویل بگیرند.

این درحالی بودکه همزمان با تلاش بانک ملی ایران برای تحویل ارز اربعین زائران درکشور عراق، بانک مرکزی عراق با مقامات ایرانی همکاری نداشته و به نوعی به وعده‌های خود عمل نکرد. لذا تحویل ارز به زائران در نجف طی روزهای گذشته با مشکلاتی رو به رو شد.همچنین روز چهارشنبه گذشته نیز به دلیل قطعی پی درپی اینترنت عراق و محدودیت باجه‌ها مشکلاتی برای زائران در دریافت ارز به وجود آمده بود که در نهایت بانک ملی با ارسال نیروها و تجهیزات جهت رفع مشکلات اقدام کرد.

این درشرایطی است که در شهر نجف، طبق مذاکرات قبلی قرار بود تحویل ارز از طریق فرودگاه نجف ، سه باجه در هتل‌های نجف و شعبه بانک انجام شود که متاسفانه مقامات عراقی به دلیل مسایل امنیتی،تمامی باجه‌ها غیر از شعبه بانک را تعطیل کردند.

بانک ملی ایران در این شرایط رایزنی‌های متعددی برای افزایش باجه با مقامات عراقی انجام داد و باجه‌های متعدد و مناسبی را اجاره کرد که متاسفانه مسئولان عراقی آنها را هم تعطیل کردند و در نهایت ساختمانی که در روزهای گذشته در شبکه‌های اجتماعی فیلم آن نیز منتشر شده بود، دراختیار بانک ملی قرار گرفت .

بر اساس این گزارش، با توجه به عدم همکاری طرف عراقی و پاره ای تاخیرها، اعضای هیات مدیره،معاونان و مدیران امور بانک ملی ایران، از نزدیک نظارت بر مراکز تحویل ارز و هدایت روند ارائه ارز را بر عهده داشتند. در این راستا معاون ارزی و

بین الملل بانک ملی و حدود 200 نفر از کارکنان شعب استان‌های ایلام، خوزستان و تهران نیز جهت کمک به تحویل ارز زائران به نقاط مرزی اعزام شده بودند.

نکته قابل تامل این است که با وجود تمهیدات بانک مرکزی و بانک ملی ایران برای خدمت رسانی به زائران عراق و حتی مذاکره برای ایجاد امکان تحویل ارز به صورت شبانه روزی با کشور عراق، بانک مرکزی این کشور به تعهدات خود عمل نکرد و به نظر می رسد هدف آنان ضربه زدن به ابرو و حیثیت ایران بوده است. این اقدام بانک مرکزی عراق چیزی نبود جز اینکه افرادی از جنس کوفیان می خواهند این حماسه بین المللی و جهانی را به یک ضد حماسه تبدیل کنند .لذا باید بانک مرکزی و بانک ملی ایران تمام قد و با روش‌های مد نظر خود از تدابیر اندیشیده شده ایران در این خصوص دفاع کنند و به نوعی مقامات عراقی را با اقدامات به موقع خود تنبیه کنند. لازم به ذکر است در چند روز گذشته  نیزفیلمی در فضای مجازی درخصوص تحویل ارز از سوراخ دیوار در نجف منتشر شد که بانک ملی در این خصوص توضیحاتی ارایه کرد: متاسفانه تحویل ارز به زائران در نجف طی روزهای اخیر به دلیل عدم همکاری طرف عراقی با مشکلاتی رو به رو شد که این بانک با ارسال نیروها و تجهیزات جهت رفع مشکلات اقدام نمود.

در شهر نجف طبق مذاکرات قبلی قرار بود تحویل ارز از طریق فرودگاه نجف ،سه باجه در هتل‌های نجف و شعبه بانک انجام شود که متاسفانه مقامات عراقی به دلیل مسایل امنیتی، تمامی باجه‌ها غیر از شعبه بانک را تعطیل کردند. بانک ملی ایران در این شرایط رایزنی‌های متعددی برای افزایش باجه با مقامات عراقی انجام داد و باجه‌های متعدد و مناسبی را اجاره کرد که متاسفانه مسئولان عراقی آنها را هم تعطیل کردند و در نهایت ساختمان مورد اشاره در فیلم که در شان مردم عزیزمان نیست ،تحویل بانک ملی ایران شد و بانک مجبور شد به خاطر مصالح زائران از حداقل امکانات برای ارایه خدمات استفاده کند و در صورت عدم تحویل ارز توسط بانک در این شرایط ،زائران دچار مشکلات دیگری می شدند.

اطلاعیه بانک ملی درباره تسهیل فرایند تحویل ارز اربعین

در این راستا بانک ملی ایران در این مدت با صدور اطلاعیه‌هایی ضمن پوزش از زائران که در فرایند تحویل ارز اربعین با تاخیر مواجه شده اند،اعلام کرده بود: فرایند ارائه ارز اربعین به زائران حرم اباعبدالله الحسین(ع) تسهیل شده است.

در این اطلاعیه آمده بود:علت اصلی تاخیر‌های پیش آمده نواقص موجود در زیرساخت‌های برق و اینترنت کشور عراق بوده و این بانک با اصلاح رویه تحویل ارز به زائران ، فرایند تحویل ارز را تسهیل نموده است .

بر این اساس، زائران می توانند صرفا با ارائه گذرنامه و رسید تصویری یا کد اخذ شده از پیام رسان بله، به باجه‌های تحویل ارز اربعین در نقاط اعلام شده مراجعه کنند.

مراکز کم ترافیک تر تحویل ارز را توسط بات خرید ارز اربعین بیابید همچنین روز گذشته در اطلاعیه ای در سایت بانک ملی آمده بود : یکی از امکانات مفید بازوی خرید ارز اربعین (@DianrpayBot) در پیام رسان بله نمایش دادن محل‌های خلوت و روان در تحویل ارز است.

بر این اساس در بخش معرفی موقعیت کارگزاری‌های دریافت ارز، محل‌هایی را که با علامت تیک سبز مشخص شده اند، دارای بار ترافیکی کمتر بوده و زائران بدون معطلی ارز خود را تحویل می گیرند. به زائران محترم پیشنهاد می شود قبل از تهیه ارز با به روز رسانی بات مذکور، موقعیت محل‌های مورد نظر خود را در بات مربوطه،کنترل و با انتخاب محل‌های خلوت تر، ارزخود را سریع تر دریافت کنند.

سوال مهم این است که چرا ارز مورد نیاز زائران اربعین در داخل تامین نشد؟

در ادامه این گزارش آمده است : مدیرعامل بانک ملی در پاسخ به اینکه چرا ارز مورد نیاز زائران در داخل ایران تامین و به مردم پرداخت نشد تا زائران در مرزها با مشکل مواجه نشوند ، گفته بود: با توجه به منابع ارزی ایران در کشور عراق به واسطه صادرات برق و سایر طلب‌ها، در ابتدا درخواست‌مان این بود که دینار موردنیاز زائران در اختیار ما قرار گیرد و ما بتوانیم و با ساز و کارهای خودمان ارز را به متقاضیان تحویل دهیم، اما بانک مرکزی عراق این درخواست را نپذیرفت.

محمدرضا حسین‌زاده ، با اشاره به آخرین وضعیت ارائه ارز به زائران کربلا، گفت: بانک مرکزی عراق همکاری خوبی با ما در این زمینه نداشته است و به همین دلیل مشکلاتی در روزهای ابتدایی در روند پرداخت دینار به زائران ایجاد شد. وی افزود: اگر این ارز در اختیار ایران قرار می‌گرفت و ما می‌توانستیم با ساز و کارهای خودمان آن را در اختیار مردم قرار دهیم، قطعا روند ارائه ارز به متقاضیان بسیار بهتر صورت می‌گرفت. حسین‌زاده با بیان این‌که در نهایت ما ناچار شدیم بپذیریم که با ایجاد باجه‌هایی در نواحی مرزی و شهرهای عراق، پرداخت ارز را از سوی دولت عراق به مردم انجام دهیم، تصریح کرد: در ابتدا ما حدود ۲۵۰ باجه در نقاط مختلف ایجاد کردیم که طرف عراقی به بهانه نداشتن مجوز و سایر مسائل، اکثر این باجه‌ها را بستند و تنها ۵۰ باجه فعال باقی ماند.

وی افزود: از سوی دیگر به ما گفتند که این باجه‌ها اجازه ۱۲ ساعت فعالیت در طول روز را دارند، در صورتی که تقاضای ما راه‌اندازی باجه‌های ۲۴ ساعته بود که تاکنون نیز با این درخواست موافقت نشده است، اما ما توانستیم تعداد باجه‌هایمان را در نواحی مرزی و نجف افزایش دهیم و برای فعالیت این باجه‌ها نیز نیرو فرستادیم که کار هرچه زودتر انجام شود. در حال حاضر نیز صدها نفر از کارکنان بانک ملی در این باجه‌ها از جمله نواحی مرزی و نجف مستقر هستند.

مدیرعامل بانک ملی با اشاره به وجود برخی مشکلات زیرساختی در عراق نیز به ایسنا، گفته بود: برخی از این مشکلات از جمله قطع برق و اینترنت مشکلات ما را دوچندان و کار را با وقفه روبرو کرد. البته خبرهایی رسیده که دلالان ارز علاقه‌ ندارند که دینار با قیمت دولتی در اختیار زائران قرار گیرد و برخی از این مشکلات از این دست بود. حسین‌زاده افزود: در همین راستا تمهیداتی اندیشیدیم که برای دریافت ارز دیگر نیاز به اینترنت نباشد و زائران تنها با نشان دادن پیامک بانکی و از طریق کدملی اقدام به دریافت ارز کنند.

وی با بیان این‌که در حال حاضر مشکل تامین ارز زائران به صورت کامل حل شده است، گفت: با اطلاعی که هر ساعت از مرزهای مهران، نجف و شلمچه دریافت می‌کنیم، به نظر می‌رسد که روند پرداخت ارز به زائران به شکل عادی برگشته و روان است و حتی برخی مسئولان نیز با تماس‌هایی از حل مشکل تشکر کرده‌اند، اما در عین حال ما از زائران عزیز ایرانی به دلیل مشکلاتی که برای‌شان ایجاد شد و نتوانستیم خدمات مطلوبی را ارائه کنیم، عذرخواهی می‌کنیم.

چرایی ایجاد ازدحام مسافران اربعین برای دریافت ارز

در این خصوص معاون فناوری اطلاعات بانک‌ملی نیز با ارائه توضیحاتی در رابطه با چرایی ایجاد ازدحام در مناطق مرزی ایران و عراق برای دریافت ارز زائران اربعین و برخی مسائل پشت پرده این جریان، گفته بود با اقدامات انجام شده، روال تا حد زیادی عادی شده و تقریبا بر اوضاع مسلط شده‌ایم.

مسعود خاتونی گفته بود : با توجه به منابع ارزی ایران در عراق قرار شد طی مذاکراتی بین بانک مرکزی دو کشور، دینار در نقاط مرزی و در خاک عراق به زائران اربعین تحویل داده شود، ولی به هر صورت وقتی قرار است اقدامی در خاک یک کشور دیگر انجام شود، باید تمامی مقررات و قوانین آن را رعایت کرد. از این رو در هفته‌های اخیر طی مذاکرات و جلساتی که بانک مرکزی با طرف عراقی انجام داد، در نهایت روز (۲۸ مهرماه) از سوی بانک مرکزی به بانک ملی ابلاغ شد که باید ارز مسافران اربعین به عنوان کانال پرداخت را در اختیار آنان قرار دهد. از این رو ما در فرصتی بسیار کوتاه و طی ۲۴ ساعت، ۵۱ نقطه برای استقرار ۲۵۰ باجه را در نقاط مرزی و در سراسر عراق شناسایی و تعیین کردیم، اما روال آن گونه که پیش‌بینی شده بود پیش نرفت؛ چرا که در این بین کارشکنی‌هایی انجام شد و در مواردی بانک مرکزی عراق با وجود توافقات قبلی، همکاری نکرد.

وی در ارائه توضیحات بیشتر به ایسنا، گفته بود : به هر حال ارائه دینار ۹۶ ریالی از سوی بانک مرکزی موجب می‌شود که دیگر زائران کمتر به سمت صرافی‌ها یا دلالان بروند و در این حالت موانعی برای این جریان ایجاد شد و کارشکنی‌هایی رخ داد؛ چرا که منافع عده‌ای که می‌توانستند دینار را بین ۱۳ تا ۱۴ تومان به زائران بفروشند،‌ به خطر افتاده بود. حتی شاهد بودیم برق یا اینترنت قطع می‌شد که بخشی از آن شاید به آماده نبودن زیرساخت‌های عراق مربوط شود، اما بخشی از آن می‌تواند کارشکنی باشد که البته برنامه‌های ما را دچار مشکل کرد.

معاون فناوری اطلاعات بانک ملی افزود: یکی دیگر از مسائل این بود که نتوانستیم باجه‌های تحویل ارز را در مرز چزابه مستقر و از آن استفاده کنیم؛ آن هم در حالی که حداقل ۱۱ درصد زائران از این مسیر عبور می‌کنند و با توجه به شرایط ایجاد شده، زائران این بخش هم برای دریافت ارز خود به سایر مناطق حرکت کردند که باعث ایجاد ازدحام شد. این در حالی است که پیش از این مذاکراتی با بانک مرکزی عراق برای استقرار باجه و تحویل ارز در مرز چزابه انجام و نهایی شده بود، اما در زمان اجرا به مشکل برخوردیم. وی گفت: با اقدامات انجام شده از قبیل اعزام نیروهای بیشتر و استقرار باجه‌های دیگر توانستیم تا حد زیادی به اوضاع مسلط شویم و اکنون با نظم بیشتری امور در حال انجام است؛ به گونه‌ای که آخرین آمارها از این حکایت دارد که تا دیشب حدود ۲۱ هزار زائر ارز خود را تحویل گرفتند و تا این ساعت (ساعت ۱۹ چهارشنبه) به بیش از ۴۰ هزار نفر افزایش یافته است.

تمهيدات جديد بانك مركزی برای ارز زائرين اربعين حسينی

سرانجام پنج شنبه گذشته، بانک مرکزی به منظور رفاه حال زوار اربعین حسینی، تمهیدات جدیدی را با همکاری بانک ملی، درخصوص ارز این زوار اجرایی کرد.

درپی مشکلات پیش آمده در پرداخت ارز زوار اربعین در روز چهارشنبه که عمدتاً به خاطر قطعی پی درپی اینترنت عراق و محدودیت باجه‌ها رخ داده بود، شب گذشته جلسه اضطراری در دفتر همتی، رییس کل بانک مرکزی، با حضور مسئولان بانک ملی تشکیل و طی آن تصمیمات مهم و ضربتی اتخاذ شد.

براین اساس رییس کل بانک مرکزی دستورات ویژه ای را برای بسیج امکانات و نیروها و اعزام شبانه آنها به عراق و اتخاذ روش‌های متفاوت برای تایید و پرداخت ارز صادر کرد که با همکاری بسیار خوب و قابل تقدیر مدیران و کارکنان بانک ملی از صبح پنجشنبه عملیاتی و به تدریج مشکل رفع و پرداخت ارز روان شد.

بنابه این گزارش ذخایر دیناری بانک مرکزی كه تا چند روز پیش در بانک عراقی، توسط بانک مرکزی عراق مسدود شده بود؛ بلافاصله بعد از آزاد شدن منابع، قصد انتقال اسکناس به داخل کشور بود که به دلیل مقررات بانک مرکزی عراق انتقال آن مقدور نشد. لذا تنها راه باقیمانده تحویل دینار در داخل عراق بود که بانک ملی ایران مسئولیت توزیع آن را به عهده گرفت.

در پایان تأکید می شود، بانک مرکزی مبلغ ۲۰۰میلیارد دینار عراق برای این منظور اختصاص داده است.

عصراقتصاد