وزیر اسبق اقتصاد افزود: قبل از تحریم‌‌ها، همه قراردادهای ایران تنها روی پنج بانک سوئیس، آلمان، فرانسه، ایتالیا و انگلیس خارجی تمرکز داشت و بنابراین ۱+۵ بهترین راه را برای تحریم ایران انتخاب کرد

وزیر اسبق اقتصاد خواستار افزایش انعطاف‌پذیری در ساختار اقتصاد ایران و پیش‌بینی تدابیر لازم برای مواجهه با شوک‌های اقتصادی ناگهانی شد.

دکتر داود دانش‌جعفری در همایش «تبیین اقتصاد مقاومتی و جایگاه آن در برنامه ششم توسعه»، با بیان اینکه مقوله اقتصاد مقاومتی محدود به ایران نیست، اظهار کرد: تجارب اقتصادی گذشته در مقاطع مختلف در قالب اقتصاد مقاومتی جمع‌بندی و سیاست‌های کلان آن از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده است.

وی با اشاره به مفهوم مقاومت در مقوله اقتصاد، افزود: اقتصاد مقاومتی به معنی انعطاف‌پذیری اقتصادی است، یعنی اقتصاد از خودش انعطاف نشان دهد و با فشارهای ناگهانی تنظیم شود. در واقع استعداد بازیابی و برگشت به وضع اولیه پس از مواجهه با تکان ناگهانی در اقتصاد مقاومتی خلاصه می‌شود. اگر پدیده‌ای می‌خواهد در برابر مقوله‌ای مقاومت کند، باید در برابر تهدیدها قوی شده باشد.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بر لزوم توانایی اقتصاد برای بازگشت به کارکرد عادی پس از مواجهه با تکان وارده تاکید کرد و گفت: دستیابی به رشد اقتصادی صرف کافی نیست، بلکه پایداری در رشد اقتصادی اهمیت دارد. رشد اقتصادی پایدار نوسانات بیش از حد ندارد و خیلی سریع به حالت اولیه خود باز می‌گردد.

دانش‌جعفری با اشاره به مولفه‌های یک اقتصاد مقاوم، تصریح کرد: یک اقتصاد مقاوم، اقتصادی است که می‌تواند در برابر شوک‌های وارده مقاومت کند. شوک در اقتصاد می‌تواند ناشی از سیاست‌های داخلی و یا غرض‌ورزی‌های کشورهای خارجی مانند تحریم باشد. اقتصاد مقاوم باید بتواند این شوک‌ها را هضم کند. قلمرو بحث اقتصاد مقاومتی شناسایی حوزه‌های خطرپذیر و پیدا کردن راهکارهایی است که بتواند این خطرها را کاهش دهد و آنها را کنترل و مدیریت کند لذا در بحث‌های نظری مربوط به اقتصاد مقاومتی دو رویکرد یکی مدیریت خطرپذیری اقتصادی و مهندسی مقاومت وجود دارد. هرچقدر خطرپذیری کمتر باشد، اداره آن آسان‌تر می‌شود.

وی خواستار پیش‌بینی تدابیر لازم برای مواجهه با شوک‌های اقتصادی ناگهانی شد و خاطرنشان کرد: مفهوم اجرایی اقتصاد مقاومتی عبارت است از ایجاد مجموعه‌ای از سیاست‌ها، قوانین و تدابیر اجرایی که خطرپذیری اقتصاد ایران را در برابر تکان‌ها و اختلال‌های آسیب‌زننده داخلی و خارجی به ویژه تحریم‌های بین‌المللی به حداقل می‌رساند و زمینه را برای دستیابی ایران به پیشرفت‌های پایدار اقتصادی فراهم می‌کند.

وزیر اسبق اقتصاد با اشاره به آسیب‌پذیری اقتصاد ایران در برابر حریم‌های بانکی، ادامه داد: یکی از دلایل آسیب دیدن کشور در این نوع تحریم، روش استفاده نادرست از بانک‌های خارجی بود. همه قراردادهای ایران تنها روی 5 بانک(سوییس، آلمان، فرانسه، ایتالیا و انگلیس) خارجی تمرکز داشت و لذا 1+5 بهترین راه را برای تحریم ایران انتخاب کردند.

وزیر اسبق اقتصاد وابستگی درآمد دولت به نفت را اصلی‌ترین تهدید اقتصاد ایران دانست و عنوان کرد و گفت: حدود ۶۵ درصد درآمد دولت ایران وابسته به نفت است. در واقع درآمدهای نفتی یک درآمد مطمئن و پایدار نیست، چون قیمت آن را ما تعیین نمی‌کنیم. کاهش آسیب‌پذیری ناشی از نوسانات قیمت نفت در دستور کار اقتصاد مقاومتی قرار دارد.

دانش‌جعفری با بیان اینکه مالیات‌های مستقیم و غیر مستقیم(مالیات بر مصرف و مالیات بر واردات) منشاء بودجه دولت‌هاست، یادآور شد: مالیات بر مصرف بیش از نیمی از درآمد برخی از دولت‌ها را تامین می‌کند. اگر درآمدهای مالیاتی دولت بالا رود، نیازی به بالا بردن قیمت ارز نیست و اقتصاد آسیب نمی‌بیند. افزایش تولید راهکار افزایش درآمد مالیاتی است.

وی تامین بخش عمده درآمد دولت و تامین ارز مورد نیاز واردات را دو کارکرد مهم درآمد نفتی در اقتصاد ایران دانست و بیان کرد: درآمد نفتی درآمد مطمئنی نیست و باید برای آن جایگزینی پیدا کرد. متاسفانه شریک تجاری ایران کم است و همین مسئله ساختار تجارت خارجی ما را تهدید می‌کند. هرچقدر شرکای تجاری ایران بیشتر باشد، خطرپذیری تجارت خارجی کمتر است.

مدرس دانشگاه علامه طباطبایی بالا بودن تورم در اقتصاد ایران را یکی دیگر از خطرپذیری‌های اقتصادی برشمرد و خاطرنشان کرد: نرخ سود بانکی اندکی از نرخ تورم بالاتر است، لذا اگر بخواهیم پیشرفت کنیم باید نرخ تورم را کاهش دهیم. با تورم 30 درصد، هرگز تولید شکل نمی‌گیرد. کاهش تولید و در نهایت اشتغال اقتصاد ایران را آسیب‌پذیر می‌کند.

وی اضافه کرد: از دیگر مواردی که در مقوله اقتصاد مقاومتی وجود دارد تعدد شرکای اقتصادی است. اگر زمانی یکی از این کشورها اقلام مورد نیاز کشور را تأمین نکرد، باید بتوانیم کشور دیگری را جایگزین آن کنیم.

دانش‌جعفری در پایان رشد پویا، بهبود شاخص‌های مقاومت اقتصادی و دستیابی به اهداف سند چشم‌انداز بیست‌ساله با رویکرد جهادی، انعطاف‌پذیر، فرصت‌ساز، مولد، درون‌زا، پیشرو و برون‌گرا را سیاست کلی اقتصاد مقاومتی دانست و گفت: اقتصاد مقاومتی یک رویکرد بلندمدت است و ربطی به زمان تحریم ندارد. اقتصاد ایران باید با ثبات شود و روی یک زمین مستحکم حرکت کنیم. دولت باید تدابیری اتخاد کند تا به رشد اقتصادی حداقل 8 درصد برسیم.

منبع: نسیم