دکتر لطفعلی بخشی
استاد دانشگاه علامه
مرکز آمار ایران در تازه‌ترین گزارش خود نرخ تورم شهری کشور در دوازده ماهه منتهی به مردادماه امسال را 3/22 درصد و تورم نقطه به نقطه را 7/14 درصد اعلام کرد که این آمار از دید علمی و منطقی با واقعیت انطباق دارد و دور از ذهن نیست. البته شاید تصور شود که اگر دولت توانسته است نرخ رشد تورم را نزدیک به 20 درصد کاهش دهد چرا قدرت خرید مردم افزایش نیافته است و حتی مدام سیر نزولی خود را طی می‌کند؟
در اینجا باید توجه کرد که وقتی از نرخ تورم 40 درصدی یاد می‌شود معنی آن این است که در طول یک سال قیمت اجناس به طور متوسط 40 درصد رشد داشته و به همین میزان یعنی 40 درصد قدرت خرید مردم را کاهش داده است و بر همین اساس وقتی می‌گوییم نرخ تورم دوازده ماه منتهی به مردادماه امسال 3/22 درصد بوده یعنی قیمت اجناس نسبت به 12 ماه منتهی به مرداد ماه سال 92 به طور میانگین 3/22 درصد بالا رفته و به همین نسبت قدرت خرید مردم را ضعیف کرده است. پس اتفاقی را مشاهده می‌کنیم که نشان دهنده کاهش شیب نزولی قدرت خرید مردم است نه آن‌که معجزه‌ای در قدرت خرید مردم رخ داده باشد. از این رو شاید عموم با شنیدن این آمار و ارقام آن را غیر واقعی خطاب کنند اما با کمی محاسبات ریاضی می‌توان دریافت که آمار ارائه شده ازسوی مرکز آمار و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران منطبق با واقعیت است. اما چه عاملی موجب کند شدن روند صعودی قیمت‌ها شده است؟
به اعتقاد من مهمترین عامل این کاهش نرخ تورم را می‌توان سیاست‌های دولت جدید در بخش اقتصاد دانست. مهار نقدینگی با حذف استقراض دولت از بانک مرکزی، عدم چاپ پول توسط بانک مرکزی و... شرایطی متفاوت با دولت قبل در زمینه سیاست‌های پولی ایجاد کرده است که این عامل در کنار اقدامات سیاسی دولت، بهبود روابط بین‌الملل و ایجاد موجی از خوشبینی در میان عموم مردم نسبت به وضع اقتصاد توانسته است در یک سال اخیر نرخ تورم را کاهش دهد. این موضوع کاملاً همسو با اولویت دولت در خصوص مهار تورم است و به نظر می‌رسد با طی روند فعلی این دولت به پیش‌بینی خود مبنی بر کاهش نرخ تورم کشور به 20 درصد تا پایان سال دست یابد اما موضوعی که ممکن است مانع از ادامه روند کاهشی شود اجرای سیاست‌های خروج از رکود دولت است. اقدامات ضد رکود خواه ناخواه تورم را تشدید می‌کند؛ چراکه اقدامات ضد رکود نیاز به تزریق پول به بنگاه‌ها از جمله واحدهای تولیدی دارد ولی راهکار جلوگیری از افزایش افسارگسیخته تورم نیز وجود دارد که دولت با بهره‌گیری از آن می‌تواند نرخ تورم را در سطح پایین حفظ کند. به عنوان مثال نقدینگی به بخشی تزریق شود که به چرخه تولید کمک کند و وارد بخش‌های دلالی و رانت خواری نشود و همچنین نقدینگی به چرخش در بیاید و در یک جا جمع نشود.
خروج از رکود به ما کمک می‌کند تا بتوانیم نرخ بیکاری را به سبب فعال شدن واحدهای تولیدی کشور کاهش دهیم. اگر این مهم محقق شود و ما بتوانیم نرخ تورم را نیز به نرخ تورم تک رقمی نزدیک کنیم می‌توانیم یکی از معضلات کشور که در متن به آن اشاره شد یعنی کاهش قدرت خرید مردم را حل کنیم. البته این کار در وضعیت کنونی بسیار سخت است و در شرایط حال همین که دولت توانسته است با تورم مقابله کند حسن بزرگی محسوب می‌شود.
منبع: ایران