فردین یزدانی

در آرمان نوشت:

در جریان ملاقات وزیر راه و شهرسازی ایران و وزیر مسکن و توسعه مناطق شهری و روستایی چین، همکاری دو کشور در حوزه مسکن به ویژه استفاده از تجارب چین در نوسازی بافت‌های فرسوده شهری کشورمان مورد بررسی قرار گرفت. به طور کلی بحث حضور خارجی‌ها در بخش مسکن در حالی صورت می‌گیرد که کمبود سرمایه داشته باشید. این در حالی است که مشکل رکود مسکن ما کمبود سرمایه نیست. حتی ما در این بخش مازاد سرمایه هم داریم. فرض کنید چینی‌ها به کشور ما بیایند و ساخت و ساز انجام دهند و در نوسازی بافت‌های فرسوده شهری به ما کمک کنند، آیا مشکل رکود مسکن ما برطرف می‌شود؟ مشکل مسکن ساخت و ساز و تولید و عرضه واحد مسکونی نیست. به طور دقیق مشکل رکود مسکن در ایران این است که مردم نمی‌توانند خانه بخرند. زمانی می‌توانیم بگوییم به دنبال خروج از رکود مسکن هستیم که قدرت خرید مردم را بالا ببریم.

 برخلاف ثبات قیمت مسکن در تهران، در کل کشور، سطح قیمت‌ها هنوز رو به افزایش است. با این حال هنوز قدرت خرید قشر متوسط آنقدر پایین است که توانی برای خرید مسکن ندارد. از سوی دیگر، نرخ اجاره بهای خانه‌های ۷۰ متری به بالا آنقدر بالا رفته که هر روز سقف خانوار‌ها کوچک‌تر می‌شود. رکود بازار مسکن باعث راکد ماندن بخش زیادی از سرمایه‌ها شده است، زیرا در حال حاضر واحدهای فراوان ساخته شده و آماده عرضه هستند، اما خریداری ندارند. زمانی می‌توانیم انتظار داشته باشیم مسکن از رکود خارج شود که نظام توزیع درآمد اصلاح شود و رشد اقتصادی افزایش داشته باشد. تنها در این دو صورت است که پول به جیب مردم روانه می‌شود و آنها می‌توانند خانه خریداری کنند. کلید این دو مساله مهم نیز به مسکن مربوط نمی‌شود و باید آن را در اقتصاد کلان جست‌و‌جو کنیم. وقتی برای واحد‌هایی که می‌سازیم خریداری نیست، چرا هر روز تولید مسکن داشته باشیم؟ عده ای می‌گویند در کشور کمبود تولید و عرضه مسکن داریم. اگر ما در حاضر با کمبود تولید مسکن مواجهیم چرا ۲۰۰ هزار واحد مسکونی خالی بی استفاده رها شده است؟ به طور کلی ساخت و ساز زمانی انجام می‌شود که سود در آن نهفته باشد، زمانی این سود به دست می‌آید که فروش خوبی صورت گیرد. زمانی فروش صورت می‌گیرد که متقاضی باشد. باید توجه کرد که تنها تقاضای موثر می‌تواند بازار مسکن را از رکود خارج کند. افزایش شدید قیمت مسکن قبل از ورود این بازار به دوره رکود طولانی‌مدت، توان بسیاری از خانواده‌های ایرانی برای خرید مسکن را تحت‌الشعاع قرار داد. با اینکه افزایش‌های ناگهانی قیمت در یک بازار، تنها تشدیدکننده فعالیت‌های دلالی در آن بازار است؛ آنهایی که بدون نیاز و تنها به قصد کسب سودهای آنی، وارد بازار می‌شوند و بر طبل افزایش قیمت می‌کوبند و تنها متضرر در این میان، مصرف‌کنندگان واقعی هستند. مشکل مسکن ما دقیقا به همین سادگی چند جمله‌ای که بیان شد، است.