ابريشمي، حميد, مصطفايي، آذر، دانش و توسعه 1380; -(14):11-46.
با توجه به اين كه ايران داراي منابع غني و گسترده انرژي، مخازن بزرگ نفتي و پتانسيل بالقوه انرژي مي باشد، تعيين رابطه بين نفت و رشد اقتصادي مي تواند در تبيين سياستهاي بخش انرژي كمك موثري نمايد.
از ديدگاه مكاتب مختلف اقتصادي، مهمترين عوامل موثر بر رشد اقتصادي عبارتند از: سرمايه و نيروي كار اعم از متخصص و غيرمتخصص، در تئوريهاي جديد رشد، عامل انرژي نيز وارد مدل شده است ولي اهميت آن در مدلهاي مختلف يكسان نيست. باتوجه به اينكه سهم بزرگي از مصرف انرژي را مصرف فرآورده هاي عمده نفتي (بنزين، نفت سفيد، نفت گاز و نفت كوره) تشكيل مي دهد، لذا در اين مقاله سعي شده است كه در رابطه بين توليد ناخالص داخلي (جايگزيني از رشد اقتصادي) و مصرف فرآورده هاي عمده نفتي براساس يك الگوي تصحيح خطاي برداري براي دوره 1338 تا 1378 مورد بررسي قرار گيرد. براي تحليل خواص پوياي دستگاه نيز از روشهاي تجزيه واريانس و توابع عكس العمل آني (تعميم يافته) استفاده شده است.
نتايج حاصل از مطالعه نشان مي دهد كه فرآورده هاي نفتي ايران به عنوان نهاده توليدي مطرح مي باشند، هرگونه محدوديت در مصرف آن، محدوديت در توليد را به همراه خواهد داشت. با عنايت به اين كه انرژي ارزان نقش مهمي در تسهيل فرآيند توسعه و صنعتي شدن داشته و صنعت كشور نيز تاكنون از مزيت انرژي ارزان برخوردار بوده است، با گرفتن اين مزيت از صنعت، قدرت رقابتي آن با توليدات خارجي از دست رفته و منجر به ركود و بيكاري در جامعه خواهد شد. لذا توصيه مي شود كه كاهش در مصرف فرآورده هاي نفتي از طريق افزايش كارآيي مصرف صورت پذيرد.
كليد واژه: توليد ناخالص داخلي مصرف فرآورده هاي نفتي رشد اقتصادي، رابطه عليت گرنجري، مدل تصحيح خطاي برداري، هم انباشتگي تجزيه واريانس توابع عكس العمل آني
منبع: sid.ir