طبق قوانین جاری کشور واردات هر نوع خودرویی به ایران منوط به اخذ نمایندگی رسمی از شرکت خودروساز خارجی و وجود شبکه خدمات پس از فروش مناسب در داخل کشور است.با این وجود برخی از برند‌های خودروهای وارداتی فاقد نمایندگی رسمی و از آن مهم‌تر فاقد هرگونه شبکه رسمی و نمایندگی خدمات پس از فروش در داخل کشور هستند. نهایتا در صورت بروز هرگونه نقص فنی در این گونه خودروها، مشتریان با مشکلات زیادی همراه خواهند شد. لذا  با وجود برخی نارضایتی‌ها از سوی مشتریان در نهایت  سازمان توسعه تجارت در چند روز اخیر مبنی بر سر و سامان دادن واردات خودرو اطلاعیه‌ای اعلام کرد که طبق اجرای ماده 4 قانون حمایت از مصرف‌کنندگان، باید کلیه کالاهای مصرفی بادوام وارداتی نظیر خودروی سواری، پس از فروش ملزم به ارائه خدمات گارانتی توسط نمایندگی‌های مجاز و معتبر باشند. از این رو در گفت‌وگویی با رضا شیوا رئيس شورای رقابت به این موضوع پرداختیم که در پی می‌آید.

 شورای رقابت می‌تواند در مباحث خدمات پس از فروش خودروهای وارداتی دخالت داشته باشد؟

شورای رقابت، مسؤل گارانتی و مسائلی از این گونه نیست. در هر  بازاری اگر رقابت ایجاد نشود  و به نوعی انحصار وجود داشته باشد که ضد رقابت است، شورا می‌تواند دخالت کند.  لذا اگر خودروهای وارداتی هم به صورت انحصاری باشند در آن زمان شورای رقابت دخالت خواهد کرد. اما مسائل  دیگر مربوط به شورای رقابت نمی‌باشد. باید وزارت صنایع این مسائل را پیگیری و حل نماید. 

  سامان دادن واردات خودروهای خارجی تا چه اندازه در بازار موثر است؟

سر و سامان دادن خودروهای وارداتی کار بسیار خوبی است،اما به شرط این که  از حالت رقابتی که  حدودا وجود دارد خارج نشود.  به این معنا که  خودروهای وارداتی  انحصار یک یا دو شرکت قرار نگیرد. نمی‌دانیم مصوبه و برنامه وزارت صنایع و معدن چیست، اما آنچه مسلم است باید حالت رقابتی را داشته باشند.

 به نظر شما شرکت‌های کره‌ای هيوندا و كيا انحصاری هستند؟

بله. بیش از 70 درصد از واردات خودروها در حال حاضر در اختیار این دو شرکت است. 

  شورای رقابت قصد ورود در انحصار اين دو شركت را ندارد؟

تا کنون نمایندگی های کره‌ای به اضافه افراد حقیقی و حقوقی که نمایندگی هم نداشتند می‌توانستند خودرو وارد کنند. لذا این واردات رقابت ایجاد می‌کرد. اما  اگر فقط مختص شرکت‌های دارای نمایندگی باشد و افراد حقیقی و حقوقی غیر از این شرکت‌ها نتوانند خودرو وارد کنند این حالت انحصاری است که باید کنترل شود.

  شرکت‌های ایران خودرو و سایپا هم انحصاری هستند؟

مطمئنا اگر انحصاری نبودند شورای رقابت در قیمت گذاری دخالت نمی‌کرد. شورای رقابت تشخیص  داده که خودروهای ساخت داخل با آن تعریفی که وجود دارد بین 1500 تا 2000‌سی‌سی اینها در کشور انحصاری است. به همین دلیل شورای رقابت دخالت در قیمت‌گذاری و دستور العمل تنظیم قیمت را انجام داد. اگر انحصاری نبود شورا دخالتی نداشت.

  چرا بعضی از خودروهاي گران‌قیمت مانند بنز فاقد نمایندگی هستند؟

در گذشته شرکت‌های بزرگ خودروساز از جمله بنز و بی‌ام‌دابلیو دارای نمایندگی بودند. حالا نمایندگی‌ها چگونه و چطور عمل کردند و علاقه‌ای هم ندارند که نمایندگی ایجاد کنند و یا در داخل هم  علاقه‌ای ندارند نمایندگی بدهند، موضوع جداگانه‌ای دارد. 

  چرا دریافت ارزش افزوده خودروهای وارداتی، زنجیره‌ای است؟

شک دارم که این اتفاق افتاده باشد‌. یعنی امکان ندارد و دولت هم  یک بار بیشتر ارزش افزوده نمی‌گیرد. این درست نیست و باید مانند خودروهای داخلی  هم فقط غیر از تعرفه بقیه مراحل شماره گذاری و ... اما یکدفعه بیشتر ارزش افزوده پرداخت نمی‌شود و بایستی  از طریق کارشناسان تحقیقی صورت گیرد.

منبع: آرمان