بدون ترديد طلا پرطرفدارترين فلز جهت سرمايه‌گذاري محسوب مي‌شود و نرخ برابري آن در برابر ساير كالاها و خدمات از زماني كه اقتصاد به عنوان يك علم مطرح شده همواره مورد بحث قرار گرفته است. معمولا سرمايه‌گذاران براي در امان ماندن از تاثيرات مخرب تنش‌ها و بحران‌هاي نظير تورم، جنگ ارزها، سقوط ارزش بازار اوراق بهادار، افزايش بدهي‌هاي ملي، جنگ و ... اقدام به سرمايه‌گذاري در طلا مي‌كنند.

همبستگي قيمت طلا و قيمت كالا‌هاي اساسي و همچنين تاثير ذخاير طلاي بانك‌هاي مركزي در نرخ برابري ارزها باعث گرديده كه رفتار طلا بيشتر شبيه به يك ارز معتبر باشد تا يك كالا. اما بايد در نظر داشت قيمت طلا نيز با نوسانات بسياري همراه است. در ادامه به برسي برخي از عوامل تاثيرگذار بر قيمت طلا مي‌پردازيم.

1- تقاضاي طلا جهت ساخت زيورآلات و تقاضاي صنعتي
تقاضا براي ساخت زيورآلات بيش از هر عاملي بر قيمت طلا تاثيرگذار است. اين تقاضا سالانه دو سوم طلاي توليدي در جهان را به خود اختصاص مي‌دهد و سال‌هاست هم‌جهت با افزايش جمعيت جهان و بالا رفتن سطح درآمدها افزايش يافته است. كارشناسان معتقدند با توجه به چشم‌انداز مثبت از بالا رفتن سطح درآمدها به خصوص در اقتصادهاي نوظهور و رشد پيوسته جمعيت جهان، اين تقاضا همچنان افزايش خواهد يافت.

تقاضا براي مصارف صنعتي نيز 12 درصد از تقاضاي جهاني طلا را تشكيل مي‌دهد. به ‌علت هدايت الكتريكي بالا و مقاومت در برابر فرسايش و ساير ويژگي‌هاي فيزيكي و شيميايي، از اواخر قرن بيستم طلا به عنوان يك فلز صنعتي به محسوب مي‌شود. اين فلز كاربردرهاي مهمي در صنعت رايانه، تجهيزات ارتباطي، موتور هواپيماي جت، فضاپيماها و بسياري محصولات ديگر دارد. با توجه به گسترش روزافزون اين صنايع و نبود جايگزين براي طلاي مصرفي در اين صنايع پيش بيني مي‌شود تقاضاي صنعتي آن افزايش يابد.

2- بانك‌هاي مركزي
بايد در نظر داشت آمار دقيق ذخاير بانك‌هاي مركزي منتشر نشده و احتمال دارد ذخاير برخي از بانك‌هاي مركزي كمتر از مقداري باشد كه در آمارها منعكس گرديده است. در سال‌هاي گذشته حدود 16 درصد از تقاضاي جهاني طلا متعلق به بانك‌هاي مركزي بوده است.
بانك‌هاي مركزي با انگيزه‌هاي گوناگون نسبت به افزايش يا كاهش ذخاير طلا اقدام مي‌كنند. براساس تفاهم‌نامه طلاي واشنگتن كه در سپتامبر 1999 به امضا رسيد، فروش طلا توسط اعضاي اين تفاهم‌نامه (اروپا، ايالات متحده، ژاپن، استراليا و صندوق بين‌المللي پول) به كمتر از 400 تن در سال محدود شده است. در سال‌هاي اخير بانك‌هاي مركزي شرق آسيا و كشورهاي در حال توسعه اقدام به افزايش ذخاير طلاي خود نموده‌اند. بانك‌هاي مركزي علاوه بر تاثير بر قيمت طلا با استفاده از مكانيزم عرضه و تقاضا، از طريق تغيير در نرخ بهره نيز مي‌توانند بر قيمت طلا تاثير گذار باشند. معمولا افزايش نرخ بهره انگيزه سرمايه‌گذاري در طلا را كاهش مي‌دهد.

در حال حاضر دلار همچنان ارز منتخب بانك‌هاي مركزي جهان مي‌باشد و بزرگترين بخش ذخاير بانك‌هاي مركزي را تشكيل مي‌دهد اما افزايش ذخاير طلا نيز باشتاب قابل توجهي در حال وقوع است.

3- تغييرات نرخ برابري ارزها
سال‌هاست قيمت طلا در بازارهاي جهاني با دلار سنجيده مي‌شود و نوسانات نرخ برابري دلار در برابر ساير ارزها در بازار طلا نيز منعكس مي‌گردد. تضعيف نرخ برابري دلار باعث افزايش قيمت طلا مي‌شود. سرمايه‌گذاران در چنين شرايطي با فروش دلار و خريد طلا سعي مي‌كنند خود را از آسيب ناشي از كاهش ارزش دلار مصون نگهدارند. در مقابل در شرايطي كه دلار تقويت مي‌شود سرمايه‌گذاران تمايل به فروش طلا و به دست آوردن دلار دارند.

در صورتي كه ارزش طلا با ارز ديگري غير از دلار سنجيده شود، در شرايط تضعيف نرخ برابري دلار، از طرفي شاهد افزايش قيمت طلا در بازار جهاني و از سوي ديگر كاهش نرخ برابري دلار در برابر ارز ملاك سنجش خواهيم بود. در واقع اين دو عامل تاثير يكديگر را تا حد زيادي خنثي مي‌كنند. در شرايطي كه دلار در حال تقويت شدن باشد نيز معكوس چنين حالتي رخ مي‌دهد. يعني در صورتي كه نرخ برابري دلار در برابر ساير ارزها در حال افزايش باشد، از طرفي شاهد كاهش قيمت طلا در بازار جهاني و از سوي ديگر شاهد افزايش نرخ برابري ارز ملاك سنجش در برابر دلار خواهيم بود. بنابراين در كشورهايي كه نرخ دلار به صورت شناور تعيين مي‌شود بخش قابل توجهي از اين افزايش‌ها و كاهش‌ها با يكديگر خنثي شده و بازار طلا باثبات تر است.

اما در صورتي كه نرخ برابري ارز كشوري در مقابل دلار به صورت ثابت مديريت شده باشد، با افزايش ارزش دلار قيمت طلا در بازارهاي جهاني كاهش مي‌يابد. با ثابت نگه داشتن نرخ ارز در داخل كشور پول ملي تقويت گرديده و ارزش دلار در مقابل ارز ملي تضعيف مي‌شود. بنابراين سرمايه‌گذاران هم با كاهش قيمت جهاني طلا و هم تضعيف دلار مواجه مي‌شوند و بالعكس در صورت كاهش ارزش دلار در بازارهاي جهاني قيمت طلا افزايش مي‌يابد و با ثابت نگه داشتن نرخ دلار در مقابل پول ملي، در واقع پول ملي نسبت به گذشته ضعيف‌تر و دلار قوي‌تر شده است. بنابراين سرمايه‌گذاران هم با افزايش قيمت جهاني طلا و هم دلار قوي‌تر مواجه مي‌شوند كه ارزش طلا در بازار داخلي را به شدت افزايش مي‌دهد.

منبع: سایت طلا