زنان و جوانان با پیشتازی در انتخابات شورایاری‌های محلات به یاری اداره شهر آمدند
روی خوش تهرانی‌ها به صندوق رأی
انتخابات شورایاری‌ها دیروز در حالی وارد پنجمین دوره از برگزاری خود شد که با‌وجود فراز و فرودهای زیادی که برای «برپایی» پشت سر گذاشته بود، با استقبال بی‌نظیر مردم مواجه شد و توانست تا پایان مهلت قانونی، رکورد بیش از 500 هزار شرکت‌کننده را بزند. روز جمعه برای نخستین بار یک انتخابات تمام الکترونیکی برگزار شد تا تجربه جدیدی از مشارکت مدنی در کلانشهر تهران به تصویر کشیده شود. به طور حتم مصوبه دولت در اوایل اولین ماه تابستان مهم‌ترین دلیلی است که امروز انتخابات شورایاری‌ها بعد از آن همه تلاش برای برگزار نشدن، شکل قانونی می‌یابد. دولت برای برگزاری پنجمین تجربه پارلمان محلی شهر، با قدرت پشت مدیران کلانشهر تهران ایستاد تا خلأ نبود یک مصوبه قانونی، بزرگترین مشارکت فعال مدنی پایتخت نشین‌ها را به سایه نبرد. زنان در این انتخابات با 25 درصد مشارکت، اگرچه همچنان در برابر حضور 75 درصدی مردان عقب‌تر بودند، اما با افزایش چند درصدی نسبت به دوره‌های گذشته نشان دادند که شهر زنانه امروز، به حضور مدیران، فعالان و تصمیم گیرندگان زن، بیشتر از گذشته نیاز دارد.
همان‌طور که علی ربیعی، سخنگوی دولت نیز تأکید دارد، افزایش معنادار کاندیداهای زن در شورایاری نمونه دیگری است از اینکه زنان می‌خواهند در اماکن عمومی در صحنه‌های سیاسی و در امور محلی و سراسری دیده شوند.
جامعه ما زنانه‌تر شده و سطح رؤیت‌پذیری زنان در حوزه‌های عمومی جامعه در دانشگاه و در سایر عرصه‌های سیاسی و اجتماعی افزایش یافته است.» انتخابات دیروز در 350 محله تهران و با حضور 12 هزار و 313 داوطلب پای 7 هزار صندوق رأی برگزار شد. بیش از 50 درصد داوطلبان زیر 40 سال سن داشتند و جالب‌تر آنکه محله‌هایی همچون گلشن در منطقه 4، نعمت آباد در منطقه 19، شکوفه در منطقه 19، تهرانپارس غربی و محله خزانه به ترتیب آمار بالاترین مشارکت را به‌نام خود ثبت کردند. منطقه 9 البته تنها منطقه‌ای بود که تعدادی از صندوق‌های رأی را متناسب با شرایط افراد کم توان در نظر گرفته بود.به طور متوسط هر محله در سطح تهران سالانه ۷۰ میلیارد تومان بودجه مصرف می‌کند. در این دوره، کاندیداها از فرصت قانونی تبلیغات که تا 8 صبح روز پنجشنبه بود، حداکثر استفاده را در معرفی خود و سوابقشان کردند. این دوره شاید برجسته‌ترین دوره تبلیغات محیطی کاندیداها در غیاب رسانه ملی کشور یعنی صدا و سیما محسوب شود، اگرچه فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی همچون واتس آپ، تلگرام و اینستاگرام نیز به‌صورت رایگان، مبلغ کارآمدی برای کاندیداهای جوان و پر انرژی بودند. کاندیداها در این دوره با تهیه لیست، سعی کردند تا از تجربه موفق لیست‌های اصلاح‌طلبان برای ورود به مجلس شورای اسلامی و همین‌طور شوراهای شهر و روستا استفاده کرده و به‌صورت یکدست و یکپارچه، اسامی خود را به‌صورت لیست منتشر کنند. در مقابل، اما برخی که در هیچ لیست و فهرستی قرار نگرفته بودند، از شعار «مستقل بودن» برای جذب مخاطبان خود استفاده کردند. اگرچه تأکید اغلب داوطلبان در انتشار شعارهای کلی، مبهم و حتی سیاسی بود، اما عده‌ای با لیست کردن مشکلات محله‌شان و در نظر گرفتن معضلاتی که اهالی محل با آن دست به‌گریبانند، تلاش کردند تا با تبلیغات نوآورانه تر، وعده حل مشکلات درون محله‌ای را بدهند. در این میان باید به شکل‌گیری ائتلاف‌های فعال محلات اشاره کرد که در نوع خود، یک ایده جدید برای حمایت از کوچکترین نهاد شهری محسوب می‌شود. «نازی آباد فروشی نیست» نام یکی از برجسته‌ترین ائتلاف‌های دیروز محله نازی آباد تهران بود که به اهالی مشارکت‌کننده نوید می‌داد، شورایاران با جدیت و قدرت پشت خاک محله‌شان می‌مانند و به احدی اجازه زمین فروشی و دست درازی نمی‌دهند. این ائتلاف‌ها که نمونه آن در محلات دیگر بویژه جنوب تهران به چشم می‌خورد، یکی از مؤثرترین شیوه تبلیغات در برانگیختن حس مسئولیت مردم برای مشارکت فعال پای صندوق‌های رأی بود. درآن سو، اما اظهارات اغلب مسئولان و سیاستمداران شرکت‌کننده دراین دوره از انتخابات شورایاری‌ها، بر دعوت از مردم برای مشارکت جدی‌تر در انتخابات مجلس تأکید داشت. آنها سعی کردند تا از فرصت تحریم و فضای ویژه سیاسی بین کشورها، به‌عنوان ابزاری برای تشویق مردم در انتخابات مجلس یازدهم استفاده کنند. به گفته غلامحسین محمدی، سخنگوی پنجمین دوره انتخابات شورای شهر تهران صف‌های طولانی رأی دهندگان نشان از آمار بالای مشارکت مردم داشته است. او با انتشار عکسی از صف مردم برای شرکت در انتخابات شورایاری‌ها در توئیترش نوشت: «عده‌ای گفته‌اند صف نانوایی از صف رأی شلوغ‌تر شده.این یکی از صف‌ها در منطقه 22 است.» آمار مشارکت مردم در این دوره از انتخابات، رکورد دوره‌های قبل را با اختلاف پشت سر گذاشت. اعتماد مردم به مدیریت شهری و شورای پنجمی که از دو سال قبل، مصوبات جدی در برخورد با فساد و رانت سازمان یافته در شهرداری تهران داشت، نشان داد که هوشیاری مردم در زمان انتخابات با وجود همه نارضایتی‌ها و انتقادات بالاست. حضور صمیمی مردم در پای صندوق‌های رأی علی رغم گرمای داغ تابستان امسال، در واقع از حمایت مردم از شهری پرده برداشت که مدیرانش تنها وعده و شعار نمی‌دهند! فعالیت منتخبان بعد از صدور اعتبار نامه‌ها و طی سه تا چهار هفته آینده آغاز می‌شود.
بازگشت به مدیریت محلات
علی ربیعی با همراهی شهردار تهران از ستاد اجرایی انتخابات شورایاری‌ها بازدید کرد. او در محله جوادیه رأی خود را به صندوق انداخت. سخنگوی دولت با اشاره به برگزاری انتخابات شورایاری‌ها در چند توئیت نوشت: در همان صحنه شورایاری می‌توان از انتخابات بنیاد بودن ایران سخن گفت واضافه کرد انتخابات شرط اصلی مردمسالاری است و ملت ما امسال در انتخابات مجلس «دوباره ایران» خواهد گفت و پاسخ تحریم‌های امریکایی را در پای صندوق‌ها خواهد داد از طریق تجدید هستی ملی خود در میعادگاه انتخابات. او در ادامه نوشت: شورایاری به‌عنوان یک تجلی بارز از خودمدیری محلی مکمل انتخابات سراسری است. در شرایطی که توسعه ناموزون شهری مفهوم «محله» را در معرض فرسایش تدریجی قرار داد انتخابات شورایاری حرکتی است برای احیای محله و تقویت حس همبستگی محله‌ای به موازات حس همبستگی‌های بزرگ‌تر. ربیعی در حاشیه بازدید از ستاد اجرایی پنجمین انتخابات شورایاری‌ها با بیان اینکه در مسکن نیز تصمیمات خوبی گرفتیم گفت: با بحث رئیس جمهوری، شهرداری‌های کلانشهر و در پیشگام آنها حناچی در جلسه مسکن اعلام کرد که خانه‌های کوچک برای افراد بخصوص افرادی که تازه ازدواج کرده‌اند ایجاد می‌شود.
وی در ادامه با بیان اینکه من سخنگوی انتقال سخن مردم به دولت هم هستم و مردم در این انتخابات حرف می‌زنند گفت: این انتخابات عالی‌ترین سطح مشارکت مردم است و از چند جنبه برایم مهم است. چرا که این روزها شاهد هستیم که برخی‌ها می‌گویند مردم مأیوس شده و بریده‌اند و برخی‌ها می‌گفتند که مردم به کنج رفته و نسبتی با نظام حاکمیت ندارند اما با این حضور پرشور از این مسأله عبور کردیم. ربیعی گفت: از یک طرف دیگر در این برهه نیاز بود که اداره کشور به سمت جوامع خرد برود و می‌بایست مدیریت به محلات برگردانده می‌شد و حتی طرحی داشتیم که برخی از مسئولیت‌های خدماتی کشور به سازمان‌ها یا مدیریت‌های محلی و کوچک سپرده شود. وی با بیان اینکه این انتخابات به معنای احیای محله‌گرایی است، گفت: محله‌گرایی نیز از نظر اجتماعی و اداره کشور بسیار مهم است و دولت برنامه‌ای برای واگذاری اختیارات به جوامع محلی دارد.
آرای باطله نداریم
پیروز حناچی صبح جمعه در محله شهرآرا ستارخان، رأی خود را ثبت کرد. شهردار تهران درباره اینکه اگر شهردار نبودید به‌عنوان کاندیدای شورایاری محله در این انتخابات شرکت می‌کردید یا خیر، گفت: تا امروز در این انتخابات رأی نداده بودم و اگر شهردار هم نبودم با توجه به مشغله‌ها کاندیدا نمی‌شدم. وی درباره تعیین تکلیف قانون انتخابات شورایاری‌ها نیز گفت: به استناد اصل ۱۳۸ قانون اساسی نیازمند آیین‌نامه خاص شورایاری‌ها هستیم. با برگزاری الکترونیکی این انتخابات آرای باطله نداریم و درصد خطا کاهش پیدا می‌کند. حناچی این انتخابات را بزرگترین مانور انتخابات الکترونیک کشور دانست. او در مورد تخلفات نیز گفت: در این دوره به‌دلیل برگزاری انتخابات مکانیزه آرای باطله نداریم و تشابه اسمی نیز نداریم. رئیس شورای اسلامی شهر تهران پس از آنکه در کاشانک، حوزه انتخاباتی نزدیک محل زندگی خود در انتخابات شرکت کرد، به سراغ برخی حوزه‌های انتخابات سطح شهر هم رفت. او کمی بعدتر در مسجد فخریه محله منیریه، امکان دوباره رأی دادن را امتحان کرد که مشخص شد هیچ شهروندی نمی‌تواند با یک کد ملی در دو حوزه رأی دهد. فعال نبودن کد انتخاباتی برخی کاندیداها از جمله مشکلاتی بود که هاشمی به آن اشاره کرد. او همچنین با حضور در ستاد اجرایی پنجمین دوره انتخابات شورایاری‌ها گفت: ما در شرایط سیاسی و بین‌المللی خاصی قرار داریم و دولت‌های متخاصم در حال تحریم ایران هستند و این انتخابات در شرایط کنونی نشان دهنده ثبات در کشور است. بررسی این تعداد نامزد انتخابات شورایاری از نظر تحصیلات و نخبگی، نشان دهنده آن است که اتفاقات خوبی در شهر تهران رخ خواهد داد. شورایاری‌ها به شهرداری و شورا کمک می‌کنند تا از نزدیک با مشکلات محلات آشنا شوند. در ساختار نظام جمهوری اسلامی ایران از مجلس، دولت و شوراهای شهر و روستا درنهایت همه به شورایاری‌ها ختم می‌شود. شوراهای شهر و روستا نیز 20 سال به‌طول انجامید تا به شرایط امروز برسد. هاشمی با اشاره به تعداد ثبت‌نام‌کنندگان به شوخی گفت: این 313 نفر بسیار مبارک و میهمانند.
روزنامه ایران