محمدقلی یوسفی

اقتصاددان

وقتی می‌خواهیم در رابطه با شرایط کشور سخن بگوییم، باید این سوال را از خودمان بپرسیم که آیا می‌خواهیم مشکلات کشور را حل کنیم، اقتصاد را توسعه دهیم و فضای رقابتی در اقتصاد ایجاد کنیم یا بالعکس تنها به دنبال اتخاذ سیاست‌هایی برای حرکت مقطعی و گذرا هستیم و تنها می‌خواهیم با وصله پینه زدن، مسائل و مشکلات موجود را حل کنیم؟
اگر هدف، توسعه‌یافتگی کشور باشد، باید شرایطی را که به حرکت خودانگیخته مردم در اقتصاد کمک می‌کند جدی بگیریم تا مردم خود وارد فعالیت‌های مبتنی بر دادوستد شوند‌. اما اگر این موضوع را نادیده بگیریم و دولت را نیرویی بدانیم که بار توسعه کشور را به دوش می‌کشد، نه تنها مشکلات حاکم بر اقتصاد حل نمی‌شود که حتی حل و فصل کردن مسائل و مشکلات اقتصادی نیز ادامه پیدا می‌کند‌. 
دو مشکل اساسی که در اقتصاد ایران وجود دارد این است که از یک سو مشاوران و مسوولانی که در دولت فرمان اقتصادی می‌دهند تصور می‌کنند دولت متولی اصلی اجرای فرامین اقتصادی است و از سوی دیگر اقتصادی که در آن مردم دست به تصمیم‌گیری می‌زنند شکل نگرفته است‌. 
از آنجا که درآمدهای نفتی نیز در اختیار دولت است، به وی اجازه می‌دهد هزینه‌هایش را در اقتصاد بیشتر کند و با دادن آدرس غلط به مردم، به جای آنکه آنان را به سمت فعالیت‌های تولیدی بکشاند، آنان را به تلاش وامی‌دارد تا با حضور در دستگاه‌های دولتی تلاشی در راستای انجام فعالیت‌های مولد نداشته باشند‌. 
بنابراین دولت با بزرگ کردن بدنه‌اش، مسوولیت‌های بیشتری برای خود تعریف می‌کند به طوری که با دادن آدرس غلط به مردم و جامعه، این احساس را ایجاد می‌کند که باید همگان به سمت استخدام در دستگاه‌های دولتی حرکت کنند‌. 
این آدرس غلط با از بین بردن حس رقابت بین افراد جامعه، تلاش برای ابداع و اختراع در اقتصاد را از بین می‌برد بنابراین به دنبال آن، هم اشتغال کم می‌شود و هم فعالیت‌های تولیدی از اقتصاد رخت برمی‌بندد‌. 
اما با وجود کم‌بودن سهم فعالیت‌های تولیدی در کشور، همواره بیش از 80 درصد درآمد دولت از نهادهای تولیدی گرفته می‌شود بنابراین این تصور که با شناسایی بخش مولد و غیرمولد بتوان از بخش غیرمولد مالیات اخذ کرد، تصوری غلط است‌. 
به نظر می‌رسد بهترین مالیاتی که دولت می‌تواند در اقتصاد اخذ کند، مالیات بر ثروت است آن هم ثروتمندانی که از طریق فعالیت‌های رانتی و دلالی و بهره‌مندی از سیاست‌های دولتی صاحب ثروت شده‌اند، با این حال تنها پنج درصد از دارایی آنان مشمول مالیات می‌شود‌. 
بنابراین در اقتصادی که بخش خصوصی فعال نداریم و تولید در اقتصاد نقشی ندارد و دولت هم هزینه‌های پنهانش را بر تولیدکننده تحمیل می‌کند، اخذ مالیات غیرممکن خواهد بود و تامین منابع دولت از طریق مالیات بر فعالیت‌های مولد و غیرمولد غیرممکن خواهد بود‌. 
روزنامه جهان صنعت