دکتر حسین راغفر
سرانجام بسته پیشنهادی دولت برای خارج کردن کشور از شرایط رکود منتشر شد. در باره بسته منتشر شده نکات مثبت و منفی‌ای وجود دارد که مناسب است به آنها پرداخته شود. مهم‌ترین نکته مثبت همین بحث نظرخواهی از کارشناسان و فعالان اقتصادی است که اگر این کار صورت بگیرد، به شکل چشمگیری روی نتیجه، تاثیر مثبت خواهد گذاشت. دومین نکته مثبت این بسته توجه به تولید است و برنامه کوتاه مدتی که دولت بر محور افزایش تولید ارائه داده است. سومین ویژگی مثبت، آن است که برای اولین بار رئیس جمهور وارد نقد جدی به کارکرد بانک‌ها شده است که این بیان صریح از سوی رئیس جمهور با استقبال کم‌نظیری از سوی کارشناسان اقتصادی مواجه شد. دکتر روحانی به این نکته تاکید کرد که بدون اصلاح وضعیت بانک‌ها نمی‌شود توقع بهبود فضای کسب و کار را داشت. در یک اقتصاد سالم بانک باید منابع مورد نیاز بخش‌های مولد را تامین کند ولی در این سال‌ها افرادی از فضای اقتصادی اجتماعی موجود سوءاستفاده کردند و عملکرد بسیاری بانک‌ها به زیان اقتصاد ملی و به نفع گروه قلیلی از اعضای هیات‌مدیره این بانک‌ها شد.
اما در کنار این نکات مثبت نکات مبهم و سوال‌برانگیزی نیز وجود دارد؛ اول اینکه این طرح به مباحثی می‌پردازد که در بلندمدت به نتیجه می‌رسد و خارج از قلمرو ادعایی اولیه است که بنا بود طی یک سال و نیم کشور را از وضعیت رکود خارج کند. بسیاری از مواردی که در این طرح گنجانده شده به زمان طولانی‌تری برای اجرایی شدن نیازمند هستند. فعال‌سازی بازار سرمایه، مثل بورس یا صنایعی که با هدف افزایش منابع ارزی برای کشور ایجاد شدند و امروز بدل به معضل اقتصادی شدند مثل پتروشیمی‌ها، عملا مشکلاتی دارد که اصلاح آن نیازمند زمان است و ارتقای بهره‌وری آنان در زمان کوتاه امکانپذیر نیست. انتظار دیگری که از دولت وجود داشت و در یک سال گذشته کمتر به آن پرداخته شد، تهیه فهرستی از شرکت‌های ورشکسته و آسیب‌خورده در اثر سیاست‌های غلط دولت‌های نهم و دهم و میزان اشتغال این بنگاه‌هاست.
این شرکت‌ها به خاطر منابع اولیه که در اختیار دارند خیلی سریع امکان بازگشت به عرصه را دارند و زیرساخت‌های پیچیده‌ای برای بازگشت آنها نیاز نیست و اگر دولت به این مسئله توجه کند با سرعت بیشتر به اهداف خروج از رکود دست پیدا خواهد کرد. متاسفانه در سال‌های گذشته بسیاری از بنگاه‌ها مثل شرکت‌های خودروسازی تعطیل شدند و به جای استفاده از نیروی ایرانی، محصولات خود را در چین تولید می‌کنند و عملا زیرساخت‌ها تعطیل شده است که نتیجه‌ای جز بیکاری اقشار متخصص و کار گران و فنی و ماشین‌آلات بیکار و معطل مانده در معرض نابودی نداشته است. تولید یک محصول در کشوری دیگر و فروش به نام کالای ساخت داخل از نظر حقوقی هم دچار اشکال است و دولت باید برای استفاده از زیرساخت‌های داخلی برنامه‌ریزی کند. در حال حاضر ایران این پتانسیل را دارد که که بتواند خیلی زود از رکود خارج شود و سیاست‌های موثر دولت می‌تواند نقش تاثیرگذاری در افزایش سرعت خروج از رکود ایفا کند.
منبع: آرمان