شنبه, 23 خرداد 1394 10:03

جمشید پژویان: یارانه تولید مفهوم اقتصادی ندارد

نوشته شده توسط

دکتر جمشید پژویان

پرداخت یارانه به تولید از نظر اقتصادی معنا و مفهومی ندارد و به‌طور كلی تولیدكننده یارانه‌بگیر نیست چون تولیدكنندكان در كشور‌های دیگر دنیا حتی با قیمت انرژی و هزینه‌های بالاتر در حال تولید هستند و كالایشان را به دورترین نقاط دنیا می‌فرستند و سود می‌برند. چرا باید قیمت تولید برخی كالاهای بی‌كیفیت در بازار داخلی آنقدر بالا باشد و آن‌وقت به این تولیدكننده‌ها یارانه نیز پرداخت شود. از طرف دیگر دادن یارانه به بخش خاصی در تولید همان آثار بد قیمت‌های به هم ریخته را دارد، یعنی اگر فرضا انرژی را برای بخش تولید ارزان‌تر كنیم همان بدی تولید و عدم كارآیی در تولید را به دنبال خواهد داشت و با یك روندی هرگز نخواهیم توانست كه هم در داخل و هم در خارج از صنعت ایران رقابت كنیم. با وجود مزایایی مثل ارزان‌تر بودن انرژی در كشور و حداقل اینكه مالیاتی روی آن گرفته نمی‌شود و قیمت‌‌ها هم همچنان كمتر از قیمت‌هایی است كه در عمده كشور‌های خارج وجود دارد چه دلیلی برای دادن یارانه به تولیدكننده وجود دارد. اصل این است كه نهاده‌هایی كه قیمت‌هایشان به هم ریخته به قیمت‌های واقعی نزدیك شوند تا تولیدكنندگان بتوانند به آن كارآیی مناسب برسند و باید صرفه‌جویی در مصرف انرژی صورت گیرد و به دنبال آن كیفیت كالایی‌شان هم بهبود پیدا خواهد كرد زیرا پروژه‌ای جدیدتر و كارآمدتر خواهد بود. به نظر من دادن یارانه به بخش تولید مثل یك یاد است برای كسانی كه كارآیی لازم را ندارند.

 اما مرحله دوم این است كه چرا یارانه بخش تولید مثل مصرف‌كننده شفافیت ندارد، این موضوع به این دلیل است كه اصولا نه مقدار این یارانه و نه اینكه به كدام تولیدكننده داده شود مشخص نیست. علی‌رغم اینكه من معتقدم پرداخت یارانه به بخش تولید غلط است ولی حتی اگر این كار غلط را هم دولت بخواهد انجام دهد یك جدول و برنامه مشخص و مرتبی ندارد و به همین دلیل است كه ممكن است به بعضی از صنایع یارانه داده شود و به بعضی دیگر خیر. این است كه از یك طرف شنیده می شود كه دولت می‌گوید به برخی یارانه تولید داده‌ایم و عده‌ای كه یارانه را دریافت نكرده‌اند به درستی ادعا می‌كنند كه یارانه‌ای را دریافت نكرده‌اند. دولت معتقد است باید به صنایعی كه بیشتر انرژی‌بر هستند یارانه پرداخت كند كه این ذهنیت چندان صحیح نیست و در نتیجه باعث می‌شود كه اینجا تفاوت دقیقی در بحث پرداخت یارانه به بخش تولید به وجود بیاید. درنهایت اینكه همانطور كه در مصرف قیمت‌های نسبی نباید به هم ریخته شود قیمت‌های نهاده‌های تولید نیزنباید متفاوت باشد، اصولا یارانه در اقتصاد فقط در شرایطی كه آثار اقتصادی مثبت در ارائه خدمات وجود دارد قابل توجیه است مثل آموزش و بهداشت وگرنه یارانه توجیه دیگری برای كارآیی اقتصادی ندارد مگر از نظر توزیع درآمد و رفاه و آن هم مربوط به مصرف‌كننده است و نه تولیدكننده.

منبع: آرمان

نظر دادن

لطفا دیدگاه خود را درباره این مطلب بنویسید: