جداسازی کامل سازمان مدیریت از استانداری‌ها/ اختصاص تنها 8هزار میلیارد تومان بودجه عمرانی
معاون برنامه‌ریزی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور گفت: برنامه ششم توسعه مهرماه و در 70 بند به مجلس می‌رود. رویکرد برنامه‌ریزی هسته‌ای در 15 مورد از جمله محیط زیست، آب و صندوق‌های بازنشستگی در برنامه ششم لحاظ شده است.
دکتر فرهاد دژپسند درباره ساختار تنظیم شده برای برنامه ششم توسعه گفت:در گذشته سازمان مدیریت استان‌ها به طور غیر کارشناسی در استانداری‌ها ادغام شده بود. از این رو دستگاه تخصصی حرفه‌ای از حالت نظارت بر مخارج عمومی دولت در سطوح استانی را با یک دستگاه کاملا سیاسی در هم آمیخته بودند.
او افزود: این انتظار (جدا کردن سازمان مدیریت استان‌ها) حساسیت ویژه‌ای ایجاد می‌کرد. پس بنابراین باید پاسخ به آن سوالات به اضافه رعایت و راه‌حل این چالش‌ها در احیای سازمان دیده می‌شد که همه این مباحث موجب شد تا حد زیادی کار احیای سازمان مدیریت با کندی پیش برود. بنابراین اجزای سازمان در استان‌ها از استانداری‌ها جدا شد و ساختار جداگانه‌ای به صورت کامل تشکیل شد. اکنون در تمامی استان‌ها این امر اتفاق افتاده است.
معاون سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی افزود: می‌توان آثار رویکرد نوین سازمان مدیریت را در دو سال گذشته دید. یعنی وقتی‌که هنوز تابلوی سازمان بالا نرفته بود، می‌بیند که رشد بودجه جاری از رشد بودجه عمرانی کمتر است، پرداختی‌های اعتبارات عمرانی جهش قابل ملاحظه دارد. مثلا در سال 91، 13 هزار و 500 میلیارد تومان بوده که در سال 93 به 27 هزار میلیارد تومان رسیده است، یعنی کمی بیش از دو برابر. بدین ترتیب طی همین مدت نه تنها انضباط بودجه‌ای را دنبال کردیم، بلکه نقش توسعه زیر ساخت‌های کشور نیز مورد توجه بوده است.
فرهاد دژپسند در بخش دیگری از این گفت‌وگو با تاکید بر وضعیت بد مالی دولت گفت: پس از گذشت شش ماه از سال، 7 هزار و 200 میلیارد تومان بابت بودجه عمرانی پرداخت کردیم. البته هزار میلیارد تومان هم از اسناد خزانه پرداخت شده است. یعنی مجموعا هشت هزار و 200 میلیارد تومان تاکنون پرداخت کردیم. البته نسبت به بودجه عقب هستیم، ولی واقعیت امر این است که باید شرایط الان را در نظر گرفت.
او گفت: از نظر مقدار در فروش نفت، تحریم هستیم و از نظر قیمت هم که در بدترین شرایط به سر می‌بریم. وضعیت مالیات هم همین‌طور است. قطعا در این شرایط اقتصادی، نمی‌‌توان خیلی هم روی مالیات تمرکز کرد و فشار آورد. به همین دلیل میزان پرداختی به طرح‌های عمرانی رضایت بخش نیست، ولی با توجه به شرایط فعلی کشور می‌توان آن را قابل قبول تلقی کرد.
وی در خصوص 10 برنامه توسعه که تاکنون در کشور اجرا شده است، گفت: اگر ما ادعا کنیم تمام پنج برنامه قبل از انقلاب و پنج برنامه بعد از انقلاب شکست خورده است، این حرف و ادعا منتج از پژوهش نیست و لذا ادعایی علمی نیست. برای مثال همان برنامه سوم و چهارم قبل از انقلاب را نگاه کنید، به هر حال باعث تحولاتی شد که دهه 40 دوره طلایی برنامه‌ریزی نام گرفت. بعد از انقلاب هم اگرچه در برنامه‌های اول و دوم شرایط خاصی داشتیم، ولی برنامه سوم به نظر من از موفق‌ترین برنامه‌های توسعه ایران بوده است که در آن بعضی از بخش‌ها در حدود 100 درصد تحقق داشته است.
دژپسند افزود: اصلاح ساختارهایی که در برنامه سوم صورت گرفته است و روانسازی‌هایی که در تجارت خارجی انجام شده و نهادسازی‌هایی که در برنامه سوم صورت گرفته اهمیت بخصوصی داشتند. باید بدانیم برنامه، برنامه است نه مجموعه احکام. برنامه باید هدف داشته باشد، استراتژی و سیاست داشته باشد. البته بستگی به سطح فراگیری برنامه هم دارد. الان برنامه پنجم را نگاه کنید، که تبدیل شده است به مجموعه احکام، با بیش از هزار حکم و 235 ماده.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: برای تدوین برنامه ششم توسعه، در انتخاب افراد، به نحله فکری نگاه نکرده‌ایم. شما اگر نگاه کنید، در این مجموعه هم معتقدین به نظام بازار هستند و هم افرادی که دارای نگرش نهادی و ساختاری. یعنی طیف‌های مختلف فکری را مشارکت داده‌ایم. بنابراین، با این رویکرد اجماعی در حال حرکت هستیم. مثلا گفتیم در تحلیل وضع موجود، حتما شکاف با کشورهای حوزه سند چشم‌انداز را داشته باشیم و تحلیل کنیم. برای استفاده در تدوین برنامه، حتما کشورهایی که در آن حوزه، پیشرفت خاص و قابل ملاحظه‌ای دارند، را مطالعه کنیم. آسیب‌شناسی هر شورا با دقت و به خوبی انجام شود. باید بعد از رعایت همه این قواعد، برنامه را نوشت. اینجا موضوع سطح‌بندی نیز لحاظ شد.
معاون سازمان مدیریت با تاکید بر شیوه اجماعی در تدوین برنامه ششم توسعه گفت: مطالعات و آسیب شناسی‌های ما نشان می‌دهد، که برنامه ششم نباید برنامه جامع باشد. در شرایط اقتصادی ما، بهترین راه برنامه‌ریزی، برنامه‌ریزی هسته‌های مرکزی است که باید به‌عنوان راه نجات تلقی شود. اما در15 حوزه، این نوع از برنامه‌ریزی را به‌کار گرفتیم تا تفصیل برنامه به‌صورت عملیاتی انجام شود. در حقیقت، ضمن اینکه ما برای همه بخش‌های کشور برنامه راهبردی تدوین می‌کنیم، برای 15 موضوع، برنامه‌ریزی کاملا منطبق با مقیاس عملیاتی طراحی خواهد شد. 15 موضوع را دقیقا با رویکرد هسته‌ای خط دهنده برنامه‌ریزی کرده‌ایم. مثلا آب و محیط‌زیست و صندوق‌های بازنشستگی را از این زاویه دیده‌ایم. ما این کار را با مشارکت تعداد زیادی از کارشناسان و صاحب‌نظران انجام دادیم که حدود 70 ماده شد و ان‌شاءالله تا اوایل مهرماه تقدیم مجلس خواهد شد.
این استاد دانشگاه در خصوص از بین بردن تمرکز در برنامه‌ریزی و افزایش نقش استان‌ها در برنامه‌ریزی توسعه، افزود: براساس برنامه ششم، سند توسعه استان تدوین خواهد شد که این سند برگرفته از مطالعات آمایش سرزمین است. این سند برای برنامه عملیاتی بخش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. یعنی بخش‌هایی که برنامه عملیاتی را تعیین می‌کنند، باید این سند را داشته باشند. ما در برنامه عملیاتی Rolling Planing (برنامه‌ریزی غلطان) را دیده‌ایم؛ یعنی برنامه راهبردی را بعنوان سند پشتیبان به مجلس شورای اسلامی می‌فرستیم.
منبع: اقتصادنیوز