اگرچه قیمت دلار مدتی به زیر سههزارتومان رسیده بود اما چند روزی است در یک حرکت آرام مرز سههزارتومان را پشت‌سر گذاشته و روز گذشته با 25تومان افزایش قیمت به سه‌هزارو45تومان رسید. البته دیروز قیمت دلار در برخی مقاطع از سه‌هزارو64تومان هم فراتر رفت که این سطح قیمتی چندان پایدار نبود. برخی دلیل افزایش قیمت دلار در روزهای اخیر را افزایش تقاضای ارز مسافرتی برای سفرهای خارج از کشور در نوروز می‌دانند.
کمال سیدعلی، کارشناس ارزی در گفت‌وگو با «شرق» مهم‌ترین عاملی را که این روزها سبب افزایش قیمت در بازار ارز شده افزایش تقاضای ارز مسافرتی برای سفرهای نوروزی دانست و گفت: این افزایش قیمت هیچ دلیل اقتصادی یا سیاسی دیگری ندارد. یکی از صرافان چهارراه استانبول هم در گفت‌و با «شرق» گفته‌های سید علی را تایید کرد و گفت: در روزهای اخیر آژانس‌های مسافرتی درصدد تهیه ارز برای سفرهای نوروزی هستند. مراجعاتی از طرف مسافران هم برای تهیه ارز وجود دارد و همین سبب شده است که با توجه به افزایش تقاضا، قیمت ارز دچار نوسان شود. برخی از شرکت‌ها هم برای تسویه حواله‌های ارزی خود نیاز به ارز دارند و همین امر تقاضای ارز را افزایش داده است. افزایش واردات با توجه به نزدیکی خرید شب عید هم از دیگر مواردی است که کمال سیدعلی به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: با توجه به تعطیلی و کاهش فعالیت گمرکات کشور در ایام تعطیلات تقاضای زیادی برای واردات کالا در ماه پایانی سال وجود دارد و باعث می‌شود تعداد حوالجات ارزی افزایش یابد و این عامل هم در کنار افزایش تقاضا برای ارز مسافرتی عاملی برای افزایش قیمت ارز است اما عامل اصلی در این میان افزایش تقاضا برای ارز مسافرتی است. اگرچه آمار دقیقی از میزان تقاضا برای ارز مسافرتی در دست نیست اما به گفته سیدعلی در برخی از سال‌ها این تقاضا به 12میلیارددلار در سال هم می‌رسد و باتوجه به قابل‌توجه‌بودن این رقم، افزایش تقاضا می‌تواند بر قیمت ارز تاثیر بگذارد به‌خصوص در شرایطی که منابع ارزی با محدودیت‌هایی هم مواجه است.
افزایش قیمت ارز در بازار یک حالت روانی دارد و این نگرانی وجود دارد که با افزایش قیمت ارز، مانند سال پیش تقاضای روانی برای ارز افزایش یابد و افزایش تقاضا، تقاضای بیشتر به‌دنبال بیاورد و در نهایت با افزایش قیمت ارز در روزهای پایانی سال مواجه شویم و ثبات ارزی‌ای که چندماه است بر اقتصاد کشور حاکم شده از دست برود. سیدعلی اما این احتمال را ضعیف ارزیابی کرد و گفت: تجربه ارزی سال پیش و اوایل امسال سبب شد تا حالت سفته‌بازی در کشور برای مدتی از بین برود. قیمت دلار از سه‌هزارو800تومان اوایل امسال به سههزارتومان رسید. بر این اساس افرادی که در آن زمان دلار خریدند یا دلارهای خود را نفروختند با رسیدن قیمت به سههزارتومان حدود 20درصد ضرر کردند. از طرفی اگر همین افراد پول ارز خود را در بانک ذخیره می‌کردند می‌توانستند سودی دریافت کنند اما این سود هم از بین رفت و به‌طور متوسط 20درصد دیگر هم ضرر دادند. مجموع ضرر 40درصدی که برخی در این ایام پرداختند سبب شده که بازار سفته‌بازی راکد شود و به نظر نمی‌رسد افزایش تقاضا و قیمت این بار موجب سفته‌بازی شود و به نظر می‌رسد بازار تا مدت‌ها به این سمت نخواهد رفت. به گفته معاون ارزی اسبق بانک مرکزی قیمت دلار ثبات نسبی یافته و پیش‌بینی می‌شد قیمت دلار در سال آینده هم در مرز سههزارتومان باقی بماند و نوسان قیمتی زیادی را تجربه نکنیم مگر آنکه مذاکرات هسته‌ای به‌نحوی پیش برود که بازار امیدواری و خوشبینی فعلی خود را از دست بدهد و دچار نوسانات اساسی شود. اگرچه سیدعلی معتقد است قیمت ارز در کشور به ثبات رسیده و دولت و بازار هم تمایلی به تغییر قیمت‌ها و افزایش آن ندارند، اما موضوعی که عنوان می‌شود اعمال مابه‌التفاوت تورم خارجی با داخلی برای تعیین قیمت ارز است. یکی از مسایلی که سال گذشته به نوسانات ارزی دامن زد این بود که دولت سال‌ها نرخ ارز را ثابت نگه داشت و مابه‌التفاوت تورم داخلی و خارجی را روی قیمت ارز اعمال نکرد. در نهایت در سال 91 فنر ارزی کشور رها شد و قیمت ارز به‌یکباره کاهش یافت. سیدعلی در این مورد گفت: اعمال مابه‌التفاوت تورم خارجی و داخلی مربوط به زمانی است که دولت ارز را تک‌نرخی کند.
در این شرایط باید سالانه قیمت ارز افزایش یابد. اما اکنون دولت قیمت ارز را در بودجه دوهزارو650تومان در نظر گرفته و بازار هم جدای از تمام این موارد به قیمت تقریبی سههزارتومان رسیده است. بر این اساس به نظر نمی‌رسد که در شرایط دونرخی کنونی نیازی به اعمال مابه‌التفاوت تورم باشد. وی تاکید کرد اما اگر دولت بتواند ارز را تک‌نرخی کند باید این مابه‌التفاوت حتما اعمال شود.
منبع: شرق